3 Mart 1924 tarihinde TBMM de 429, 430 ve 431 nolu kabul edilen, Türk devriminin bu en önemli yasaları ile Türkiye Cumhuriyetinin üniter, laik demokratik, sosyal, çağdaş bir hukuk devleti olması yönünde atılmış çok önemli bir adımdır.
Mustafa Kemal, 1 Mart 1924 günü Türkiye Büyük Millet Meclis’ini açış konuşmasında, üç önemli konunun çözüme kavuşması zorunluluğunu Meclis’in görüşlerine sunar:
“1. Ulus, Cumhuriyet’in bugün ve gelecekte her türlü saldırılardan korunmasını istiyor. Bu istek, Cumhuriyet’in bir an önce, denenmiş ve olumlu olan bütün ilkelere tam olarak dayanması biçiminde özetlenebilir. Anayasa’da ulusun isteğini, hareket yönünü izlemek, hepimizin görevidir.
2. Kamuoyu ile belirlenen eğitim ve öğretimin birleştirilmesi ilkesinin, zaman geçirmeden uygulanmasını zorunlu görüyoruz. Bu davranış her anlamı ile ulusal bir nitelik özelliğindedir.
3. Bunun gibi, bağlı olmakla mutlu olduğumuz İslam dinini, yüzyıllardan beri gelenek durumuna getirilmiş olduğu gibi, siyasal bir araç olarak kullanmaktan kurtarmanın ve yüceltmenin gerekli olduğu gerçeğini görüyoruz. Kutsal ve Tanrısal inanışımızı ve vicdanımızı, karışık ve türlü renge giren ve her biçim çıkarların oluşum yeri olan politikadan ve politikanın bütün kötülüklerinden bir an önce ve kesinlikle korumak, ulusun mutluluğunun emrettiği bir zorunluluktur. Ancak bu şekilde Müslümanlığın yücelikleri ortaya çıkar.” demiştir.
Daha sonra TBMM de 3 Mart 1924 günü TBMM ye verilen üç önerge ve müzakereler sonucunda çıkan üç yasa ile ;
a. Türkiye Cumhuriyeti’nde, halkın işlevi ile ilgili yasaları yapmaya ve yürütmeye yalnız Türkiye Büyük Millet Meclisi ile onun kurduğu hükümetin yetkili olduğu saptanır. Şer’iye ve Evkaf Bakanlığı kaldırılır. Yerine Diyanet İşleri Başkanlığı; Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Genel Kurmay Başkanlığı kurulmuştur.
b. Türkiye içindeki bütün bilim ve öğretim kurumları, bütün medreseler, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlanır.
c. Halife, görevden çıkarılır ve Halifelik makamı kaldırılır. Çıkarılan Halife ve Osmanoğulları soyundan olanların hepsine, Türkiye Cumhuriyeti Ülkesinde oturmak süresiz olarak yasak edilir.
3 Mart 1924 günü TBMM’ kabul edilen bu yasalar çağdaş Türkiye Cumhuriyetinin, sonsuza kadar korunması gereken temel yasalarıdır. Bu yasaları korumak ve bu yasalarla oluşturulan kurumları yaşatmak her Türk vatandaşının görevidir. Kabulünün yıldönümü kutlu olsun.
3 Mart Devrim Yasaların kabul edilişinin 99.yılında emeği ve katkısı olan başta Gazi Mustafa Kemal olmak üzere tüm TBMM üyelerini saygı ve minnetle anıyoruz. 3 Mart 2023
ADD Mersin Şubesi
ÇYYD Mersin Şubesi
Eğitim İş Mersin Şubesi
29 Ekim Kadınları Derneği Mersin Şubesi
YKKED Mersin Şubesi
Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği, Mersin Şubesi
News
